Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đưa ra tuyên bố chung trong chuyến thăm của Tổng thống Indonesia Joko Widodo tại Cung điện Malacanang, ở Manila, Philippines, ngày 10 tháng 1 năm 2024. Ezra Acayan / Pool qua REUTERS / File Photo.

HÀ NỘI (Reuters) – Trong một thông báo nhân chuyến thăm cấp nhà nước tới Hà Nội của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. Việt Nam và Philippines hôm thứ Ba đã đồng ý tăng cường hợp tác giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước và ngăn chặn những sự cố không đáng có ở Biển Đông.

Hai quốc gia Đông Nam Á có các yêu sách cạnh tranh nhau trên một số khu vực ở Biển Đông, tuyến đường vận chuyển thương mại bằng tàu biển trị giá 3 nghìn tỷ USD hàng năm mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ.

Theo một viên chức Việt Nam, người đã công bố các thỏa thuận trong một buổi lễ chính thức tại dinh tổng thống, hai bản ghi nhớ về an ninh bao gồm “ngăn ngừa sự cố ở Biển Đông” và “hợp tác trên biển” giữa các lực lượng tuần duyên.

Các thỏa thuận ở Hà Nội, chi tiết không được tiết lộ, có thể có nguy cơ khiến Bắc Kinh tức giận, đặc biệt nếu chúng mở đường cho những thỏa hiệp trong tương lai về các yêu sách tranh chấp. Trung Quốc có xu hướng hoài nghi về tiến trình giải quyết tranh chấp biên giới giữa các bên tranh chấp khác.

Cả Hà Nội và Manila đều từng có xung đột với lực lượng bảo vệ bờ biển của Trung Quốc trong quá khứ, nhưng các cuộc xung đột đã diễn ra thường xuyên trong năm qua giữa các tàu của Trung Quốc và đồng minh của Mỹ là Philippines, làm gia tăng căng thẳng khiến mối quan hệ đang xấu đi.

Trước khi gặp Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thương, ông Marcos cho biết Việt Nam là “đối tác chiến lược duy nhất của Philippines” ở Đông Nam Á và nhấn mạnh hợp tác hàng hải là nền tảng của mối quan hệ đó.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết: “Tình hình thế giới và khu vực đang diễn biến nhanh và phức tạp nên chúng ta cần đoàn kết, hợp tác chặt chẽ hơn”.

Việt Nam, một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, cũng đã ký các thỏa thuận với Philippines, nước nhập khẩu ngũ cốc hàng đầu, bao gồm thương mại gạo và hợp tác nông nghiệp.

Trong chuyến thăm Hà Nội kéo dài hai ngày, Marcos sẽ gặp các nhà lãnh đạo Việt Nam, chứ không phải Tổng bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng, theo lịch trình chính thức, đây sẽ là lần thứ ba liên tiếp Trọng vắng mặt trong các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo đến thăm trong tháng này.

Tuy nhiên, ông Trọng, 79 tuổi, đã tham dự phiên họp quốc hội vào giữa tháng 1, phần nào xua tan lo ngại về sức khỏe của ông sau khi ông không có tên trong lịch trình chính thức của các lãnh đạo Lào và Indonesia đến thăm.

Trước khi gặp các nhà lãnh đạo chính trị Việt Nam vào thứ Ba, Marcos đã gặp Phạm Nhật Vượng, người đứng đầu Tập đoàn VinGroup, tập đoàn lớn nhất Việt Nam, vào thứ Hai.

Công ty cho biết hôm thứ Ba rằng đơn vị sản xuất ô tô điện VinFast sẽ mở mạng lưới kinh doanh tại Philippines.

Tổng thống Marcos cho biết Philippines có thể hỗ trợ sản xuất pin cho xe điện nhờ trữ lượng coban, đồng và niken, theo tuyên bố của Tập đoàn VinGroup.

Nguồn: Khánh Vũ, Francesco Guarascio (Hà Nội); bổ sung bởi Karen Lema (Manila). Martin Petty và Raju Gopalakrishnan @ REUTER

Tags: Biển Đông, Philippines, Trung Quốc