Ngũ Giác Đài ở Arlington, Virginia, ngày 06/08/2018. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

HOA THỊNH ĐỐN – Một nhà sản xuất điện thoại thông minh của Trung Quốc đã giành được chiến thắng pháp lý quan trọng trước chính phủ Hoa Kỳ vào mùa xuân này, điều này sẽ khuyến khích nhiều công ty Trung Quốc có liên kết đến quân sự thách thức lệnh từ thời cựu TT Trump cấm các nhà đầu tư Hoa Kỳ đầu tư vào doanh nghiệp của họ.

Vào tháng 05/2021, Bộ Quốc phòng đã chính thức loại bỏ công ty Xiaomi của Trung Quốc, nhà cung cấp điện thoại thông minh lớn thứ ba thế giới, ra khỏi danh sách đen đầu tư của mình. Công ty Xiaomi nằm trong số 44 công ty được Ngũ Giác Đài dán nhãn là “các công ty quân sự Trung Quốc Cộng sản” (Communist Chinese military companies, CCMC).

Bộ Quốc phòng dưới thời chính phủ ông Trump đã định rõ công ty này có liên kết với quân đội Trung Quốc vào ngày 14/01. Đáp lại, công ty Xiaomi đã đệ đơn kiện chính phủ Hoa Kỳ tại Tòa án Quận tại Đặc khu Columbia, gọi sự sắp đặt này là “bất hợp pháp và trái hiến pháp.”

Vào tháng 03/2021, Thẩm phán tòa án Quận Hoa Kỳ Rudolph Contreras đã ra lệnh tạm dừng việc thực thi danh sách đen, với lý do thiếu “bằng chứng thực tế” về mối liên kết của công ty này với Quân Giải phóng Nhân dân (PLA). Chính phủ ông Biden đã không gây khó dễ cho phán quyết này.

Hôm 05/05, cũng chính vị thẩm phán này đã ra lệnh đình chỉ tương tự việc Ngũ Giác Đài thực thi lệnh cấm đối với Tập đoàn Luokung Technology Corp., một công ty khác của Trung Quốc được định danh là CCMC. Luokung là một công ty công nghệ xử lý và lập bản đồ dữ liệu lớn có trụ sở chính tại Bắc Kinh.

Sau các phán quyết này, công ty FTSE Russell, một nhà cung cấp chỉ số [cho thị trường tài chính] toàn cầu hàng đầu, đã thông báo rằng họ sẽ thêm Xiaomi và Luokung vào lại các chỉ số toàn cầu của mình. Chứng khoán của nhiều công ty Trung Quốc được đưa vào các quỹ giao dịch hối đoái (ETF) và các quỹ đầu tư thụ động khác được đánh giá dựa trên các chỉ số toàn cầu như FTSE Russell.

Nasdaq cũng rút lại quyết định hủy niêm yết cổ phiếu của Luokung hôm 06/05. Phán quyết [của tòa án] và tin tức về việc niêm yết đã đưa cổ phiếu của Luokung Technology – Nasdaq: LKCO – tăng hơn 10% trong cùng ngày.

Cổ phiếu của Xiaomi Corp.- HKG: 1810 – tại Hồng Kông đã giảm gần 40%, mất khoảng 39 tỷ USD giá trị thị trường trong hai tháng sau khi công ty này bị đưa vào danh sách đen. Tuy nhiên, cổ phiếu này đã phục hồi phần lớn khoản lỗ kể từ khi có phán quyết của tòa án hồi tháng Ba.

Theo ông Keith Krach, một cựu chiến binh ở Thung lũng Silicon và là cựu thứ trưởng ngoại giao, Xiaomi là một công ty quan trọng đối với tình trạng giám sát của Đảng Cộng sản Trung Quốc (Trung Cộng).

Ông nói với The Epoch Times rằng, “Tổng Bí thư Tập đang sử dụng các công ty được quân đội hậu thuẫn như Baidu, Tencent, Alibaba và Xiaomi để gia tăng ảnh hưởng của Trung Cộng đồng thời từ bỏ một cách nguy hiểm các tiêu chuẩn tin cậy về công nghệ toàn cầu.”

Ông Krach đã khởi động chiến dịch “Mạng lưới Sạch” của Bộ Ngoại giao vào năm ngoái để loại bỏ Huawei và các công ty Trung Quốc khác ra khỏi cơ sở hạ tầng viễn thông quan trọng ở hơn 50 quốc gia.

Ông Krach nói rằng chính phủ của ông Biden nên tiếp tục chiến dịch chống lại các công ty Trung Quốc như Xiaomi và “tập hợp các đối tác chiến lược của chúng ta trên toàn thế giới để xây dựng tín nhiệm và bảo mật trong các mạng lưới công nghệ.”

Theo các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa, Xiaomi là “Huawei tiếp theo” đang tìm cách làm tổn hại chuỗi cung ứng công nghệ thông tin và truyền thông của Hoa Kỳ.

Trong một bức thư gửi cho Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas và Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo vào tháng Tư, các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa New York, Dân biểu John Katko và Dân biểu Andrew Garbarino đã cảnh báo chính phủ ông Biden về các công ty Trung Quốc mới nổi.

Các nhà lập pháp này viết rằng, “Cụ thể, chúng tôi đang rất lo lắng về sự trỗi dậy của công ty công nghệ Trung Quốc Xiaomi, công ty này gần đây đã tung ra một số điện thoại thông minh cao cấp mới nhằm lấp đầy khoảng trống mà Huawei để lại cho người tiêu dùng,” và thúc giục chính phủ trình bày “phản ứng của họ trước mối đe dọa từ những công ty mới nổi trên thị trường như Xiaomi.”

Sự kết hợp quân sự-dân sự

Chế độ Trung Cộng, thông qua chiến lược quốc gia hiếu chiến được gọi là “kết hợp quân sự-dân sự,” sử dụng các công ty Trung Quốc để tăng cường sức mạnh quân sự của mình. Theo luật pháp Trung Quốc, các công ty này buộc phải chia sẻ công nghệ của họ với PLA.

Nhiều công ty trong số này được giao dịch công khai trên các sàn giao dịch chứng khoán trên khắp thế giới và được theo dõi bởi các chỉ số chính như MSCI và FTSE.

Trong nỗ lực kiềm chế Bắc Kinh tiếp cận các thị trường vốn sinh lợi của Hoa Kỳ, năm ngoái (2020), cựu Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh cấm các nhà đầu tư Hoa Kỳ đầu tư vào các công ty này.

Theo bà Nazak Nikakhtar, cộng sự hãng luật Wiley Rein LLP và là cựu thứ trưởng Bộ Thương mại Hoa Kỳ, theo các phán quyết của tòa án, các công ty Trung Quốc khác trong danh sách đen có thể đi theo con đường pháp lý tương tự và thách thức việc thực thi danh sách đen này.

“Đáng lẽ đã có thể tránh được rủi ro kiện tụng này,” bà nói với The Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn vào tháng Tư.

Có một thực tế đã biết là chế độ Trung Cộng, thông qua chiến lược Kết hợp Quân sự-Dân sự và các luật an ninh quốc gia khác, sử dụng các công ty Trung Quốc để giúp củng cố PLA, và do đó Quốc hội nên xem xét sửa đổi dự luật chính sách quốc phòng để áp dụng “cách tiếp cận dựa trên luật hơn là một cách tiếp cận trên thực tế, để định danh CCMC,” bà Nikakhtar cho biết.

Bà lưu ý rằng, cách tiếp cận linh hoạt hơn này sẽ giảm bớt gánh nặng cho Ngũ Giác Đài trong việc cung cấp đầy đủ thông tin thực tế về các công ty quân sự Trung Quốc và giảm rủi ro kiện tụng cho chính phủ.

Theo một bài báo trên Politico, luật sư chính phủ Joseph Evan Borson cho biết chính phủ ông Biden đang cân nhắc các lựa chọn về cách ngăn chặn các thách thức pháp lý của các công ty Trung Quốc.

Hồi tháng Năm, ông Borson cho biết rằng “Chính phủ đang xem xét các lựa chọn của mình,” để hồi đáp chất vấn của Thẩm phán Contreras, người đã ra phán quyết về cả hai vụ Xiaomi và Luokung.

“Chúng tôi đang xem có thể phản hồi ra sao liên quan đến các vấn đề mà các quyết định của tòa án này đưa ra.”

Nguồn: Emel Akan @ePochTimes
Nguyễn Lê biên dịch

Tags: Hoa Kỳ, Trung Quốc