Nhận thấy cơ hội làm suy yếu cái gai chính trị ngày càng gia tăng đối với mình, Trung Quốc đang gia tăng áp lực lên Tổng thống Philippines Ferdinand “Bongbong” Marcos.

Bắc Kinh tức giận trước sự bảo vệ mạnh mẽ chủ quyền quốc gia của ông Marcos, đặc biệt là ở Biển Đông. Cùng với các quốc gia khác trong khu vực, chẳng hạn như Việt Nam, Philippines đang phải đối mặt với nỗ lực trắng trợn của đế quốc Trung Quốc nhằm chiếm giữ gần như toàn bộ Biển Đông. Mặc dù không có cơ sở lịch sử hoặc pháp lý, nhưng tuyên bố của Bắc Kinh được hỗ trợ bởi đội tàu hải cảnh và dân quân đông đảo. Các hạm đội này quấy rối bất kỳ tàu nước ngoài nào cố gắng hoạt động trong vùng biển mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, bao gồm cả việc sử dụng vòi rồng công suất lớn, thiết bị âm thanh, tia laser và các động tác đâm. Marcos đã phản đối yêu sách của Trung Quốc đối với vùng biển nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Điều này đã khiến Bắc Kinh vô cùng khó chịu, dẫn đến sự giám sát quốc tế không mong muốn và giúp liên kết các quốc gia ở Biển Đông trong một thách thức mạnh mẽ hơn chống lại Trung Quốc.

Tuy nhiên, giờ đây, nhận thấy rằng Hoa Kỳ đang bị phân tâm bởi cuộc khủng hoảng ở Trung Đông và với việc ông Marcos đang chịu áp lực về các cải cách chính trị và kinh tế trong nước, Bắc Kinh nhận thấy đây là một cơ hội mới để buộc ông phải phục tùng. Hai trăm tàu dân quân Trung Quốc đã tập trung gần bãi cạn Second Thomas, trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Điều này khiến Manila lo ngại rằng Trung Quốc có thể cố gắng cô lập hoàn toàn hoặc thậm chí loại bỏ một phân đội nhỏ Thủy quân lục chiến Philippines đóng trên BRP Sierra Madre, một tàu cố tình mắc cạn trong Bãi cạn.

Bắc Kinh cũng đã triển khai người tiền nhiệm của Marcos, Rodrigo Duterte, để tập hợp những luận điệu dân túy chống lại tổng thống đương nhiệm. Duterte đã dành cả tuần qua để nói với mọi người rằng Marcos là một người sử dụng ma túy bất hợp pháp lâu năm. Ông cũng tuyên bố rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Philippines không đem lại đủ lợi ích cho những người dân nghèo nhất nước này. Cựu tổng thống đưa ra một công cụ dễ dàng cho Bắc Kinh. Suy cho cùng, nếu nhiệm kỳ tổng thống của Marcos là một cái gai đối với Bắc Kinh thì Duterte lại là gái điếm chính trị phục tùng Bắc Kinh. Để đổi lấy sự bảo trợ của mình, Duterte về cơ bản đã nhường quyền kiểm soát chính sách đối ngoại cho Bắc Kinh. Ông ta biến Hải quân Philippines thành lực lượng tuần tra trên bãi biển và làm tổn hại nghiêm trọng đến mối quan hệ với đồng minh lâu đời của Manila là Mỹ.

Tổng thống Marcos không lùi bước. Ông vừa đạt được thỏa thuận hợp tác bảo vệ bờ biển với Việt Nam – điều mà Bắc Kinh chế nhạo là nỗ lực hình thành một nhóm nhỏ. Ông đang thúc đẩy hoạt động hải quân quốc tế lớn hơn cùng với Philippines, đặc biệt là liên quan đến Bắc Kinh về khả năng hợp tác hải quân châu Âu với Manila – nhu cầu kinh tế và thương mại của Trung Quốc có nghĩa là nước này không đủ khả năng để xa lánh EU. Và vẫn giữ được sự ủng hộ từ phó tổng thống và người nối dõi ông Duterte, Sara Duterte, tổng thống nói rằng ông sẽ tiếp tục chương trình cải cách của mình. Marcos cũng trả đũa những lời xúc phạm ma túy của Duterte bằng cách cáo buộc người tiền nhiệm nghiện fentanyl. Duterte trước đây thừa nhận ông dùng thuốc giảm đau theo toa và hành vi thất thường của ông cho thấy Marcos có thể đang nói sự thật.

Dù sao đi nữa, tình hình này cho thấy mong muốn kiểm soát của Bắc Kinh là không hề suy giảm. Họ tin rằng Philippines sẽ trở thành một Pakistan khác – nghĩa là một thuộc địa mới của Trung Quốc. Bắc Kinh sẵn sàng nỗ lực lớn để theo đuổi mục tiêu đó.

Với tư cách là một đồng minh phòng thủ theo hiệp ước của Manila, Washington nên cảnh báo Bắc Kinh một lần nữa rằng bất kỳ cuộc tấn công nào vào Philippines sẽ dẫn tới sự can thiệp quân sự của Mỹ.

Nguồn: Tom Rogan (c) Washing Examiner.

Tags: Biển Đông, Philippines, Trung Quốc