Ảnh minh họa : Tổng thống Nga Vladimir Putin và đồng nhiệm Phần Lan Sauli Ninisto họp báo tại Sotchi, ngày 22/08/2018. Pavel Golovkin/Pool via REUTERS.–

Hôm nay, 15/05/2022, chính quyền Phần Lan chính thức thông báo quyết định đăng ký gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ngày hôm qua, 14/05, tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö đã điện đàm với nguyên thủ Nga Vladimir Putin để thông báo về quyết định «lịch sử» này.

Trước báo giới, nguyên thủ Phần Lan Sauli Niinistö thông báo ông và hội đồng chính phủ «đã quyết định Phần Lan sẽ đệ đơn gia nhập NATO», «đây là một ngày có ý nghĩa lịch sử. Một kỷ nguyên mới đang mở ra». Với quyết định gia nhập NATO nói trên, Phần Lan đã đoạn tuyệt với quy chế trung lập lâu đời.  

Cuộc xâm lăng Ukraina của Nga thúc đẩy Phần Lan và Thụy Điển nhanh chóng gia nhập NATO để được hưởng sự bảo đảm về an ninh của khối quân sự này. Theo điều 5 Hiến chương NATO, một nước bị tấn công tất cả các thành viên khác có nghĩa vụ bảo vệ.  

Tổng thống Phần Lan: Không có dấu hiệu «đe dọa» từ phía tổng thống Nga 

Trong thời gian gần đây, Nga liên tục phản đối mạnh mẽ việc Phần Lan gia nhập NATO. Trong cuộc điện đàm với với tổng thống Phần Lan hôm qua, lãnh đạo Nga Vladimir Putin khẳng định đây là « một sai lầm ». Tuy nhiên, theo AFP, phản ứng của tổng thống Nga được phía Phần Lan đánh giá là chừng mực.  

Sau cuộc điện đàm, tổng thống Sauli Niinistö nhận định là không có dấu hiệu «đe dọa» nào từ phía tổng thống Nga trong cuộc nói chuyện. Chính quyền Helsinki dự báo Matxcơva có thể sẽ có các trả đũa, nhưng sẽ không phải bằng một chiến dịch quân sự. Tổng thống Phần Lan nhấn mạnh: «sau cuộc điện đàm với ông Putin, tôi càng thêm nghĩ như vậy». 

Về thái độ của chính quyền Nga sau khi Phần Lan chính thức quyết định gia nhập NATO, thông tín viên Jean-Didier Revoin từ Matxcơva cho biết thêm :  

« Việc Phần Lan từ bỏ chính sách trung lập là điều sai lầm, vì không có mối đe dọa nào đối với an ninh của nước này. Đây là những gì mà tổng thống Nga Vladimir Putin đã trả lời tổng thống Phần Lan. Ông Putin cũng lấy làm tiếc là một thay đổi như vậy có thể sẽ làm biến đổi quan hệ song phương.  

Theo tổng thống Nga, Nga – Phần Lan đã gây dựng được quan hệ đối tác cùng có lợi với tinh thần láng giềng tốt, thành quả của cả một thời kỳ lâu dài. Nhưng việc Phần Lan trở thành thành viên của NATO sẽ làm tăng gấp đôi đường biên giới trực tiếp giữa Nga và khối NATO, một tình huống mà Matxcơva sẽ buộc phải tìm cách đối phó.  

Vào giữa tháng 4, dự kiến việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập Liên minh NATO, Matxcơva đã tuyên bố thay đổi này sẽ khiến Nga phải tái bố trí các lực lượng lục quân, không quân và hải quân dọc theo 1.300 km biên giới Nga – Phần Lan. Việc tái định nghĩa về kiến trúc an ninh châu Âu, như vốn tồn tại cho đến nay, sẽ không phải là không có hậu quả. Ông Dmitry Medvedev, hiện là phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, nhấn mạnh rằng điều này chắc chắn sẽ liên quan đến việc gia tăng các vũ khí hạt nhân ở một mức độ nhất định tại vùng biển Baltic».  

Theo ngoại trưởng Croatia, Gordan Grlic Radman, có mặt hôm nay, bên lề cuộc họp ngoại trưởng các quốc gia thành viên NATO ở Berlin, khối NATO «đang trên đường» đạt được một đồng thuận về việc kết nạp Phần Lan và Thụy Điển. Tổng thống Phần Lan cũng cho biết ông «sẵn sàng» thảo luận với đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nhằm giải quyết các bất đồng. 

Sau khi hành pháp Phần Lan thông báo quyết định đệ đơn gia nhập NATO, Quốc Hội Phần Lan sẽ họp về chủ đề này vào ngày mai. Dự kiến sẽ có ít nhất 169 trên 200 nghị sĩ Phần Lan bỏ phiếu thuận.  

Nguồn: RFI/Trọng Thành

Tags: NATO, Nga, Phần Lan