Một máy điện toán lượng tử, được bọc trong tủ lạnh giữ nhiệt độ gần bằng không tuyệt đối, trong phòng máy điện toán lượng tử tại Trung tâm Nghiên cứu Thomas J. Watson của IBM ở Yorktown Heights, New York, vào ngày 27/02/2018. (Ảnh: Seth Wenig/AP Photo)

Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Cộng Hòa-Arkansas) đã dẫn đầu một nhóm gồm 10 thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa kêu gọi chính phủ Tổng thống (TT) Biden hành động nhanh hơn để hoàn thiện danh sách “các công nghệ mới nổi và nền tảng.” Các công nghệ này là điều then chốt đối với an ninh quốc gia và sẽ chịu sự kiểm soát xuất cảng nghiêm ngặt hơn như một rào chắn bảo vệ đối với việc mua lại và sử dụng sai trái của Trung Quốc cho các mục đích quân sự và tình báo.

Trong một bức thư hôm thứ Ba (15/06) gửi cho Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo (pdf), các thượng nghị sĩ đã thúc giục Bộ thương mại “mau chóng” xác định các công nghệ thiết yếu, như đã được Đạo luật Cải cách Kiểm soát Xuất cảng (ECRA) (pdf) yêu cầu nhiều năm trước.

“Đảng Cộng sản Trung Quốc (Trung Cộng) đang thực hiện chiến lược ‘Kết hợp quân sự-dân sự’ (MCF), trong đó các công ty ‘tư nhân’ của Trung Quốc có được công nghệ tân tiến ở ngoại quốc góp phần vào việc giúp Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) phát triển và các năng lực quân sự tân tiến trên thực địa,” các thượng nghị sĩ viết và cho biết thêm rằng, trên thực tế, chiến lược “chuyển lĩnh vực công nghệ của nền kinh tế Trung Quốc thành một hệ sinh thái do quân đội điều hành, do Trung Cộng điều phối tập trung.”

“Chúng tôi vẫn lo ngại rằng các doanh nghiệp Hoa Kỳ xuất cảng công nghệ nhạy cảm cho các công ty Trung Quốc [có] vỏ bọc là dân sự hoặc chấp nhận đầu tư từ họ để các công ty Trung Quốc này nhanh chóng chuyển giao công nghệ này cho quân đội hoặc cơ quan tình báo Trung Quốc,” các thượng nghị sĩ nói thêm.

Trong khi Bộ Thương mại đã thực hiện các bước để trưng cầu ý kiến ​​chuyên gia và góp ý của công chúng về danh sách “các công nghệ nền tảng và mới nổi,” khi đưa ra một thông báo nâng cao về việc xây dựng quy tắc được đề nghị vào tháng 11/2018, các thượng nghị sĩ lập luận rằng “những nỗ lực này chỉ dẫn đến một danh sách bị hạn chế về các công nghệ mới nổi bị kiểm soát và bỏ qua nhiều công nghệ trong số 45 công nghệ mới nổi tiềm năng” mà Bộ Thương mại liệt kê trong thông báo.

Một số công nghệ được xác định trong thông báo xây dựng quy tắc được đề nghị bao gồm trí tuệ nhân tạo, giám sát tân tiến và hệ thống micro-robotic, cùng với nhiều hệ thống máy điện toán não (brain-computer) như các giao diện [kết nối] giữa trí não và máy điện toán.

Các nhà lập pháp lập luận rằng, “chừng nào các danh sách này vẫn chưa hoàn thiện và chưa được sử dụng đầy đủ, chính phủ liên bang sẽ thiếu một hệ thống kiểm soát xuất cảng hoạt động hiệu quả và quy trình sàng lọc đầu tư ngoại quốc,” khi nói thêm rằng điều này sẽ khiến Hoa Kỳ “gặp rủi ro một cách khó chấp nhận được trước sự thôn tính về kinh tế của Trung Quốc.”

Một báo cáo cố vấn của Quốc hội Hoa Kỳ trong tháng này cho biết Bộ Thương mại đã không thực hiện vai trò của mình trong việc bảo vệ an ninh quốc gia và giữ cho công nghệ nhạy cảm không rơi vào tay của quân đội Trung Quốc.

Báo cáo của Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc cho biết Bộ Thương mại đã chậm đưa ra một danh sách các công nghệ nhạy cảm cần được xem xét kỹ lưỡng trước khi xuất cảng sang Trung Quốc.

Bộ Thương mại hồi âm hôm thứ Ba (15/06) rằng vì “sự đổi mới không phải là tĩnh và công nghệ gây ra những lo ngại về an ninh quốc gia có thể phát triển theo thời gian, nên mục tiêu xác định những công nghệ này sẽ là một nỗ lực liên tục và sẽ không phải là một mục tiêu ‘đã hoàn tất’ hoặc ‘hoàn thành.’”

Bộ lưu ý rằng họ đã ban hành bốn quy tắc về kiểm soát đối với các công nghệ mới nổi và nhiều quy tắc khác đang chờ giải quyết. Họ cũng lưu ý rằng Bộ đã mở rộng quy tắc người dùng cuối cùng trong quân sự và thêm các công ty vào danh sách các tổ chức [theo đó] hạn chế các nhà cung cấp của Hoa Kỳ bán cho các công ty như Huawei Technologies và Hangzhou Hikvision.

ECRA, được ký thành luật vào tháng 08/2018, chỉ thị Cục Công nghiệp và An ninh của Bộ Thương mại thực hiện quy trình đánh giá liên ngành để xác định “các công nghệ nền tảng và mới nổi,” các công nghệ này sẽ được thêm vào Danh sách Kiểm soát Thương mại và được kiểm soát theo Quy chế Quản lý Xuất cảng. Ngoài ra, bất kỳ công nghệ nào được xác định như vậy sẽ được coi là “công nghệ quan trọng” theo Đạo luật Hiện đại hóa Rà soát Rủi ro Đầu tư Ngoại quốc, có khả năng yêu cầu bất kỳ các khoản đầu tư ngoại quốc nào vào các doanh nghiệp Hoa Kỳ, mà có sự tham gia vào các hoạt động liên quan đến các công nghệ đó, phải thông báo bắt buộc cho Ủy ban Đầu tư Ngoại quốc ở Hoa Kỳ.

Nguồn: Tom Ozimek/Reuters @ePochTimesBình Hòa biên dịch

Tags: Hoa Kỳ, Trung Quốc